نشانی هستۀ پژوهشی

شیراز، چهارراه ادبیات، نبش بلوار چهل مقام، دانشگاه هنر شیراز، اتاق 221، هستۀ پژوهشی مطالعات تاریخی معماری، کدپستی: 7146696989

Email: Histarch@shirazartu.ac.ir ✉️

امروز :
چهارشنبه ۱۸ مهر ۱۴۰۳
بازدید امروز
27
بازدید دیروز
78
بازدید کل
28,436
گزارش کارگاه عملی خوانش کتیبۀ سدّ رامجرد
گزارش کارگاه عملی خوانش کتیبۀ سدّ رامجرد

هدف از این کارگاه که در اسفند ماه 1402 با همکاری انجمن علمی گروه معماری داخلی برگزار شده است، آشنایی با شیوۀ خوانش یک کتیبۀ ساخت از دورۀ قاجار به خط نستعلیق است که در آن شرکت‌کنندگان با القاب، شیوۀ تاریخ‌نویسی و رقم حجار روبرو بوده و با سطربندی، شیوۀ نقطه‌گذاری و روش‌های خواندن حروف ناخوانا به صورت عملی آشنا می‌شوند. 

به جز گروه باستان‌شناسی دانشگاه شیکاگو (1965م)، دو منبع دیگر دربارۀ کتیبه‌های تاریخی سد رامجرد در منابع مکتوب در دسترس است:
1. نخست، دکتر محمدجعفر ملک زاده در ترجمۀ کتابی که با نام «بندهای باستانی دره درودزن»  (1393)منتشر نموده، متن کتیبۀ قاجاری را خوانده و آن را آورده است.1
2. دیگری، مجتبی دورودی و فرخ حاجیانی است که در مقاله‌ای که با نام «کتیبه‌های ستون سنگی رامجرد و سنّت باستانی آن» (1396) منتشر نموده اند، به بررسی امکان وجود کتیبۀ پهلوی در آن پرداخته و دیگر کتیبه‌های آن را نیز بررسی کرده‌اند.2

متن کتیبۀ قاجاری ستون سنگی رامجرد به خط نستعلیق

هو الله الباقی
چون سدّ بلوک رامجرد که نخست احداث آن از ملوک کیان بوده و پس از آن چنانکه از آثار این سطور که بر این ستون منقوش و منقور است ابتدای عمارت در حدود پانصد و نود 590 و بفرموده اتابکان فارس بوده و باز در سنه یکهزار و پنجاه [و] پنج 1055 خواجه معین الدین در عهد سلاطین صفویه انارالله تعالی براهینهم تعمیر نموده و کرت ثالثه [؟] تا سالهای دراز شکسته و خراب بود تا در سال یکهزار و سیصد و هشت 13803  هجری که سال 44 چهل و چهارم سلطنت اعلیضرت شاهنشاه جمجاه سلطان صاحب قران ناصرالدین شاه قاجار خلد الله ملکه و اوان وزارت و صدارت جناب مستطاب اجل اشرف آقای میرزا علی اصغر خان امین الدوله وزیر اعظم دامت شوکته‌ست ملّاک و رعایای بلوک رامجرد از نقص ارتفاعات خود خدمت شاهزاده افخم معتمدالدوله سلطان اویس میرزا فرمان فرمای مملکت فارس دامت شوکته ترمیم و اصلاح سدّ مزبور را مستدعی آمدند پس از تحصیل اجازت از حضور آفتاب ظهور همیون شاهنشاهی همت والا نهمت بر مرمت آنگشته به اهتمام مقرب الخاقان علی خان قاجار بندی چنین عظیم در مدتی اندک محکم بر بسته به صورت اولیه باز آورده موسوم بسدّ ناصری نموده و بفرمود که تذکره للناظرین نگاشته آید تحریر فیشهر ربیع الاول یکهزار و سیصد و هشت هجری مطابق بارس نیل صانعه حاجی محمد حسن حجار 80 غفرله سنه 13


گروه خوانش کتیبه: محمدحسین جمالی/ امیررضا جهان آرا/ نگار عبودی/ مینا محمدپرست/ راضیه رحیمی/ مینا رضایی/ ملینا نامور

گروه عکسبرداری و فیلم برداری: مینا محمدپرست/ امیررضا جهان آرا/ آمنه گنگوزهی/ راضیه رحیمی/کیمیا حاجی میرزائی


1.نیکول، ماری بی (1393). بندهای باستانی درۀ درودزن، ترجمۀ محمدجعفر ملک زاده، شیراز: انتشارات نوید شیراز.
2. دورودی، مجتبی، حاجیانی، فرخ (1396). «کتیبه‌های ستون سنگی رامجرد و سنت باستانی آن»،  فصلنامۀ هوای بیداری، 1(1): 61-71.

3. ترتیب حروف در متن کتیبه به همین شکل است؛ به این معنا که صفر بعد از اعداد دیگر و در انتهای آنها آمده است تا در جای خالی مناسبی نسبت به حروف کتیبه نیز جای داده شده باشد.


© جهت دانلود این گزارش، اینجا کلیک نمائید.


دوشنبه 06 فروردین 1403 (6 ماه قبل )